Dancegeschiedenis voor echte bikkels

Lerry Levan’s legendarische sets, Kraftwerk, het baanbrekende werk van Atkins, May en Saunderson: allemaal onmisbare, goed gedocumenteerde schakels in de ontwikkeling van de elektronische muziek. Maar gaat jouw kennis veel verder terug dan dat? Nee? Dan nemen we je even mee naar het jaar 1906(!).

De Britse artiest Ian Helliwell is al jaren bezeten van audio-visuele kunst. Ook maakt hij experimentele films op 8mm-formaat, die eerder al te zien waren op o.a. Sonar en het Rotterdams Filmfestival. De muzikale omlijsting van deze films komt ook van zijn hand, gecreëerd op zelfgemaakte instrumenten.

Zijn enorme passie voor ‘het elektronische’ bracht hem ertoe eens een keer diep in de wereld van de analoge tapes, vroege synthesizers en oer-drumcomputers te duiken, met als resultaat de serie ‘The Tone Generation’, welke sinds de zomer van 2008 wordt uitgezonden op de Britse radiozender Resonance FM. De eerste dertien afleveringen zijn nu ook in de rest van de wereld te beluisteren via podcast en mp3.

In The Tone Generation schotelt Helliwell ons de vroegste elektronische muzikale experimenten op verschillende continenten voor (Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Italië, Holland en België, Scandinavië, Oost-Europa, de V.S., Canada en het zuidelijk halfrond), waarbij hij de periode van 1900 tot 1970 belicht. Ook maakte hij aparte uitzendingen over elektronica in de jazzmuziek en over de RCA synthesizer.

Helliwell staat verder stil bij uitvinders die een grote bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van elektronische instrumenten, zoals de Rus Léon Theremin (uitvinder van de theremin en de drumcomputer in 1930). In de tracklist die Helliwell gebruikte, lijken het trouwens de Amerikanen te zijn die met de eer van de eerste elektronische opname gaan strijken, met een demo uit 1906 van een zekere Thaddeus Cahill op zijn eigen Telharmonium (de eerste gepatenteerde synthesizer).

Echt swingen doet het in die eerste decennia van de vorige eeuw meestal niet, want veel tracks zijn experimentjes uit universitaire laboratoria of gemaakt voor vroege science fiction-films. Maar het is wel interessante kost voor de echte diehard muzieknerd. Hier kun je de eerste dertien afleveringen (van elk 30 minuten) van The Tone Generation downloaden.