Omstreden test voor \'rapedrugs\' in Eindhoven

Binnenkort kunnen discotheek- en cafébezoekers hun drankjes in Eindhoven laten testen op zogenaamde rapedrugs. De test is onderdeel van proef die gaat draaien in twee horecagelegenheden op het Stratumseind. Maar preventiemedewerkers zijn sceptisch.

Tekst: Dan E

Het is de schrik van iedere discotheek- of cafébezoeker. Iemand heeft iets in het drankje gedaan waardoor men niet goed wordt, flauw valt of zelfs uren later weer wakker wordt met een groot gat in je geheugen.

Het bedrijf Biosource Diagnostics kwam daarom met een test op de markt waarmee eenvoudig gecontroleerd kon worden of er GHB of Ketamine in je drankje is gedaan. Dit zijn drugs die na inname zorgen voor een versuffing en zelfs bewustzijnsverlies. Slachtoffers beweerden vervolgens aangerand en zelfs verkracht te zijn, maar wisten niet of nauwelijks meer wat er gebeurd was. In Eindhoven gebeurde dat volgens het Eindhovens Dagblad een jaar geleden twee tot drie keer per weekend.

Twee tot drie incidenten per weekend volgens het Eindhovens Dagblad...

De test bestaat uit het uitsmeren van enkele hoeveelheid vloeistof van je drankje over een kaartje. Wordt het blauw, dan is één van de twee drugs aanwezig. De test is volgens de Nederlandse importeur van Biosource een groot succes in de Verenigde Staten. Daar worden miljoenen kaartjes verkocht. De test werkt wel bij bier, fris – en sterke dranken, maar niet bij gekleurde mixdrankjes, jus d’orange en wijn.

Jellinek voorlichter Roel Kerssemaker plaatst kanttekeningen bij de test zolang niet bekend is wat de foutmarge is en of daar wetenschappelijk onderzoek naar is gedaan. Volgens hem gebeurt het sporadisch dat wildvreemden zomaar drugs in drankjes van mensen gooien. Hij verklaart dat uit onderzoek is gebleken dat het bijna altijd gaat om relatief bekenden. Hij vindt dat bezoekers van gelegenheden op de eerste plaats beter op moeten letten. GHB heeft een zoutachtige smaak die je proeft, maar iemand die dat niet meer proeft is vaak te ver heen om dan nog even een test uit te gaan voeren. Kerssemaker vindt dat de test ongerustheidgevoelens opwekt.

Parnassia onderzoekster Pascalle Reinerie is het hier mee eens. Zij vindt de test niet betrouwbaar genoeg, vooral omdat hij maar bij een beperkt aantal drankjes werkt.  “Een dergelijke test is prima. Maar als die maar bij enkele drankjes werkt, dan heeft het geen zin”.  Ook onderbouwt ze de lezing van Kerssemaker dat uit meerdere onderzoeken is gebleken dat het met het zomaar toedienen van GHB in drankjes meevalt. Het wordt nogal eens als excuus gebruikt om overmatig drank- of druggebruik te verdoezelen. Van de situatie in Eindhoven was haar niets bekend. Volgens haar zijn het de media die vaak zaken opblazen.

Het ongewenst toedienen van Ketamine in drankjes heeft Reinerie niet eerder geconstateerd. “Dat is een hele specifieke drug, voor een hele specifieke gebruikersgroep. Er is zeer lastig aan te komen. Gebruikers van Ketamine gaan daarom echt niet zomaar die drug in drankjes gooien. Bovendien is het een snuifdrug. Bij orale inname verandert de werking aanzienlijk.”

Bij de Nederlandse vestiging van Biosafe Diagnostics in Etten Leur is de telefoon roodgloeiend. Importeur Frits van den Heuvel is enigszins beduusd door alle media aandacht. “Dit gaat de snel”, zegt hij. Het was de bedoeling dat we dit heel stilletjes zouden testen.” Volgens Van den Heuvel is er uitgebreid onderzoek gedaan naar de test, waarover op www.drinksafetech.com van alles is te lezen. Hij wilde de test in Eindhoven introduceren omdat hij was geschrokken van de incidenten waar hij via de media kennis van nam. Het moet de bedoeling zijn dat mensen straks achter de bar hun drankje kunnen laten checken als zij zich niet lekker voelen.

De kritiek van de preventiemedewerkers snapt Van den Heuvel. Hij wil de test vooral als preventiemiddel gebruiken, opdat mensen met kwaad in de zin gewaarschuwd worden. Daarnaast wil hij met preventie-instanties gaan samenwerken om te waarschuwen voor de gevaren van het aannemen van drankjes van vreemden of het onbeheerd laten van drinken.

Van den Heuvel onderkent het gemis dat de test niet op alle dranken werkt. “Iets is beter dan niets.”