Autechre

Autechre communiceert het liefst met muziek

Al vijftien jaar zijn ze bezig met muziek, maar Sean Booth en Rob Brown zijn er nog lang niet klaar mee. Bijna twee jaar bleef het stil rond de heren, maar met hun achtste studioalbum 'Untilted' in de winkels en een wereldtournee in volle gang, zijn ze weer helemaal terug van weggeweest. Op 20 april traden ze op in de Effenaar, het eerste optreden binnen de Nederlandse landgrenzen in jaren. Love2party was erbij om wat vragen te stellen aan twee door de wol geverfde muzikanten die werkelijk niets zomaar van iemand aannemen.

Tekst: Menno

Rob Brown en Sean Booth zitten er ontspannen bij. Het is voor het eerst sinds jaren dat ze weer in Nederland zijn voor een optreden. Ze benadrukken dat daar geen speciale reden voor is. "We kennen Nederland heel goed door de elektronische muziek die er vandaan komt. In de jaren negentig traden we hier vaak op en zijn we naar leuke feesten geweest. Het komt eigenlijk door een samenloop van omstandigheden dat we hier al zo lang niet meer zijn geweest. We hebben sowieso vier jaar lang niet getoerd en je kan niet altijd elk land bezoeken." Sean Booth neemt het woord en eist de volledige aandacht op. Op de vraag of het misschien nadelen heeft als je elkaar zo goed kent zoals Sean en Rob elkaar kennen, reageert Sean vlijmscherp op de veronderstellingen in die vraag. "Wat bedoel je precies?" Misschien kan het zijn dat je zo goed op elkaar ingespeeld bent, dat het verrassingselement kleiner wordt. "Maar we zijn twee personen, we hebben allebei een verschillende culturele achtergrond, dus we zijn wel verschillend." Ja, maar... "Verrassing is er dus altijd. Dat houd je geinteresseerd. De verschillen worden juist steeds wezenlijker als je elkaar langer en beter leert kennen." Rob vult aan: "Het is eigenlijk net alsof we broers zijn. Alleen kunnen we dat niet zeggen, want we hebben allebei geen broers."

Dagboek Al sinds halverwege de jaren negentig komt Autechre elke anderhalf a twee jaar met een nieuwe plaat. Soms vergezeld van wat EP's of extra projecten zoals de twee 'Peel Sessions' die ze samen met de nu overleden John Peel gedaan hebben, of de Gantz Graf DVD-project uit 2002 waarbij Alex Rutterford de muziek aanvult met videomateriaal." De manier waarop de mannen van Autechre te werk gaan, heeft niets te maken met een vooropgezet plan voor een album of releasedatum. Hun contacten met Warp Records, het label waar ze door de jaren heen het boegbeeld van zijn geworden, zijn minimaal. Sean: "In de periodes tussen de albums hebben we vrij weinig contact met Warp over de muziek. Op een gegeven moment sturen wij ze een cd'tje en hopen dat ze het goed vinden. Vanaf dat punt nemen zij het wat meer over wat betreft fabricage en uitgeven. Onze albums zijn eigenlijk dagboek-entries. Elke plaat valt eigenlijk alleen met een andere plaat te relateren, het is een soort discrete verzameling van muziek." Rob: "We beschouwen onze muziek ook niet echt als dateerbaar."

"We zijn eigenlijk heel naief"
Al luisterend naar de platen, valt de opmerking over de onderlinge relatie tussen de platen op zijn plek. Een aantal elementen op platen als 'Confield' en 'Draft 7:30' zijn langzaam geintroduceerd in voorgaande platen zoals 'LP5' uit 1998 of 'Chiastic Slide' uit 1997. Sean wijdt verder uit over hun werkwijze, of het gebrek daaraan. Sean: "Wij maken geen muziek met het plan voor een album. We zijn eigenlijk heel naief. Toen Rob en ik elkaar ontmoetten (halverwege de jaren tachtig, red) hadden we allebei geen enkele muzikale training. We communiceerden met elkaar door middel van de naald van de draaitafel, bij wijze van spreken. Er was een enorme overlap tussen de platen die we goed vonden." Rob: "we weten ook niet wanneer een plaat af is, dat is eigenlijk gewoon intuitie. Sommige artiesten weten gewoon dat ze albumtracks maken. Wij maken gewoon tracks en op een gegeven moment is er een moment van reflectie en voel je of iets een album is of niet."

Autechre - Amber (1994)

Een nieuwe plaat van Autechre is altijd controversieel. Nooit is er eenduidigheid in de pers. De luisteraars zijn verdeeld: sommigen vinden het geen muziek, anderen vinden het onmogelijk om van deze muziek te kunnen genieten. Rob en Sean vinden dat niet erg. Rob: "we willen eigenlijk dat het gebeurt. Dat mensen zich er mee bezig houden en er tijd aan spenderen door er naar te luisteren. We weten dat onze muziek tijd kost om in te zinken." Het langzaam verteren van de muziek heeft tot gevolg dat sommige mensen de nieuwe plaat niet trekken. Maar het volgende album kan zomaar weer wel bij hen in de smaak vallen. Daarbij komt dat Autechre een vrij brede opvatting hanteert over wat muziek is. Sean: "Als iemand een cd koopt en ernaar luistert en ervan geniet dan is het eigenlijk al muziek. Muziek is 'in the ear of the beholder'." Het idee van muziek als iets wat toonschalen en vastgelegde ritmes moet bevatten, is volgens hem maar een beperkte opvatting van een bepaalde 'school' of 'publiek'. Sean: "Conversatie kan ook muziek zijn voor sommigen. Ik vind de manier waarop een taal gesproken wordt heel interessant. Sommige talen zijn muzikaler dan andere talen. De wijze waarop in spraak de aard van klanken verandert, heeft niets te maken met een schaal van 12 tonen." Toch worden alle ferme uitspraken onmiddellijk weer gerelativeerd. "Als je het allemaal wel weet dan zou je het niet meer doen, denk ik. We leren altijd weer bij."

Piraterij en communicatie

Radio is altijd een medium geweest waar het duo graag mee in de weer is. Vroeger vonden ze het leuk om wat van de radio op te nemen en dat te verknippen en in de jaren negentig hielden ze zich bezig met radiopiraterij. Sean: "ik wist helemaal niet waarom ik het leuk vond, ik wist alleen dat ik het leuk vond. Geluid is wat mensen altijd boeit, in de prehistorie ramde men al op wat botten. Dat zouden ze niet doen als ze er geen bevrediging uithaalden." Een paar weken terug hebben ze via internet een radio-uitzending verzorgd met een muzikale invulling die varieerde van old-skool hiphop tot de soundscapes van het Hafler Trio. Sean: "Dat is leuk om te doen, omdat je nu via internet min of meer meteen feedback krijgt via zes of zeven messageboards. Dat is ongekend voor ons." Communiceren is iets wat in veel interviews met Autechre voor problemen moet zorgen. Sean reageert moeizaam als hij geconfronteerd wordt met een quote waarin hij zegt dat er een onoverbrugbaar gat is tussen de luisteraar en hem. Hij wil er liever niet over praten, maar doet het toch. Het valt hem blijkbaar zwaar, zelfs na vijftien jaar interviews. Sean: "Soms komen mensen op me af en praten over onze muziek. Dan krijg ik op de een of andere manier het gevoel dat ze het snappen. Andere mensen kunnen uren praten over onze muziek, en daar heb ik het gevoel bij dat ze het wel begrijpen, maar niet snappen. Er zit een groot verschil tussen snappen en begrijpen... eigenlijk weet ik niet eens waar ik het over heb, het is zo ongrijpbaar." Of zijn ervaring misschien wel via een andere wijze dan de taal begrepen kan worden, is hij aarzelend: "Ik weet het niet, ik denk dat ik er nooit een bewijs van zal zien." Rob blijft stil. Misschien is het wel gewoon luisteren en genieten.

Meer info: Autechre

L2P Recensie: Autechre - Untilted

Autechre treedt op tijdens het 5daysoff festival (13 t/m 17 juli) in Amsterdam