PS interview: Squarepusher

Tom Jenkinson a.k.a. Squarepusher is een van de pioniers van de experimentele elektronica, sterk verwant aan artiesten als Aphex Twin. De man heeft al een reeks albums op zijn naam staan er daar is nu weer een nieuwe aan toegevoegd: Just A Souvenir, waarbij de gitaar opvallend vaak om de hoek komt kijken. Bij hoge uitzondering een samenvatting van een interview van zijn label, want zelf geeft hij verder geen interviews.

Je album krijgt veel goede reacties, onder meer ook in de trant van, onverwacht, wat geluid betreft. Hoe kijk jij daar tegen aan?

Tom: “Ik maak me niet echt druk om hoe het ontvangen zou worden. Het kan moeilijk zijn om te horen wat anderen denken van je werk. Meningen zijn vluchtige dingen, open voor allerlei invloeden. Verwachtingen van andere mensen leiden mij in ieder geval af en het lijkt me niet verstandig om daaraan toe te geven. Dat betekent niet dat het me niets kan schelen wat iemand anders denkt.”

Was er een muzikaal concept, voordat je aan de plaat begon?

Tom: “Tegen het eind van vorig jaar, ging ik vaak met vrienden uit naar locale kroegen, waar ze van die typische rock draaiden. Hoewel ik me er weinig toe aangetrokken voelde, kon ik het ook niet helemaal negeren. Zodoende ben langzaam gaan nadenken over hoe ik dat zou kunnen veranderen in iets waar ik wel naar zou luisteren. Het was dus een soort startpunt. Ik vind de nieuwe rock over het algemeen erg cliché, zonder ruggengraat en met te weinig fantasie. Met dat in gedachten is het grappig om te bedenken dat het een uitgangspunt zou kunnen zijn voor wat ik wel goed vind.”

Je schrijft ‘My memory of it was the only souvenir", do you feel your memory of the daydream is a souvenir someone, or something gave to you?’.  Als je naar je andere werk kijkt, had je enig idee dat iets anders je dit album liet maken, behalve je eigen intenties?

Tom: “Nee, niet bepaald. Ik gebruik de term souvenir ook meer op een metaforische manier en niet dat je echt een souvenir meeneemt van vakantie, maar ik refereer meer aan een herinnering bijvoorbeeld. Ik zou ook niet weten hoe iets dat ik gedroomd heb me door iemand anders gegeven had kunnen worden. Als je bedoelt dat ik door externe krachten of andere paranormale onzin geleid zou zijn, zeker niet. Artiesten die zeggen dat ze enigszins geleid zijn door een ‘hoger zijn’ wanneer ze iets maken, dat is romantisch gelul. Dat soort onzin maakt het moeilijker om als artiest door mensen serieus genomen te worden, omdat het dan ook aan iets anders toegeschreven kan worden. Ik geloof daar niet in.” 

Eerder omschreef je het schrijven van nummers als een niet persoonlijk proces, vandaar de vraag.

Tom: “Ik probeerde te zeggen dat ik mijn benadering van songschrijven probeerde te cultiveren en dat het soms verder gaat dan mijn alledaagse besluitingsproces. Ik ben er erg op gebrand om iedere dag afstand te nemen van mijn werk. Om toegang te krijgen tot een bepaald deel van je geest, althans voor mij, moet je niet bezig zijn met alledaagse dingen als het betalen van de huur. Ik was er van overtuigd dat een alledaags denken zou leiden tot alledaagse muziek, maar daar ben ik nu niet meer zo zeker van. Mijn composities zijn ook onderhevig aan heel veel hard en saai werk, het steeds opnieuw beluisteren van bepaalde stukken, kijken hoe het goed in elkaar moet zitten. En hoeveel ik het ook probeer te vermijden, een bepaalde mate van herhaling in mijn tracks is noodzakelijk.”

Je hebt je ook meer toegelegd op de melodie, terwijl je dat eerder niet echt deed…

Tom: “Dat is waar. Ik had mezelf een verbod opgelegd om uitgesproken melodieën te gebruiken, eind jaren negentig. Ik probeerde een andere manier te ontwikkelen om de aandacht van de luisteraars te krijgen. Een paar jaar geleden besloot ik daar toch niet zo sterk meer aan te hangen en melodie te gebruiken als ik dacht dat het een toevoeging aan de muziek was. En nu heb ik me nog meer toegelegd op het gebruik van melodie, omdat het ook toepasselijk was, naar mijn mening. Er zijn uiteindelijk vele manieren om een track te maken en een deel van mij vindt het leuk om toch steeds een andere benadering te zoeken. Wat vaak voor de hand blijkt te liggen bij artiesten, is eerder iets dat gewoon goed bij je past.”

Er staat ook veel rock op je nieuwe album, wat je nog niet vaak gedaan hebt. Wilde je daarmee echt iets nieuws doen?

Tom: “Ik wil mezelf gewoon niet al teveel herhalen. Ik pretendeer echt niet altijd even origineel te zijn, dat is volgens mij niet eens mogelijk, Maar ik wil wel altijd alle mogelijkheden verkennen om te zien waarmee ik mijn muziek kan uitbreiden. Dat is heel inspirerend. Het album is zeg maar het werk van een groep die ik bedacht heb. Ik beeldde me een groep in met een bijzonder geluid, dat losjes omschreven zou kunnen worden als rock. En alhoewel muziek uiteindelijk niet kan ontsnappen aan hokjes, probeerde ik toch niet aan te denken als ik muziek schrijf.”    

Wilde je het concept rockmuziek een beetje wakker schudden?

Tom: “Ik denk altijd als ik muziek schrijf, dat ik iets wakker wil schudden. Het kan iets kleins zijn, dat alleen een scherp oog kan ontdekken, maar ook iets dat iedereen gelijk ziet. Ik denk graag dat mijn muziek altijd een verandering is, of een bepaald concept door elkaar rammelt.”

Meer info vind je op www.squarepusher.net.