PS interview: Massive Attack

Massive Attack, de vaandeldragers van de triphop. Hun hit Unfinished Sympathy bereikt in 1991 de eerste plaats in de Nederlandse hitlijsten en sindsdien is hun dromerige muziek niet meer weg te denken uit de moderne elektronische muziek. Het laatste album 100th Window werd alleen gemaakt door Robert Del Naja a.k.a. 3D, maar nadat ze een ruzie bijlegden is ook Grant Marshall a.k.a. Daddy G weer van de partij. Samen werken ze aan het nieuwe album Weather Underground.

Tekst: Jesse Voorn

Op de Greatest Hits staan twee nieuwe nummers. Hoe gaat het nieuwe album klinken?

Robert: “Dat is een moeilijke vraag om te beantwoorden, want ieder album dat we maakten heeft anders geklonken. We zijn nu weer vanaf nul begonnen, om alles te ontwijken. Als een album klaar is, ga je op tour en dan kom je weer terug in de studio en je wilt niet iets doen dat je eerder gedaan hebt. Je gaat dus nieuwe afwegingen maken en nieuwe richtingen zoeken. Het is dus moeilijk te zeggen hoe het nieuwe album gaat klinken, want hij is nog niet af.”

Geen referenties?

Robert: “Je draagt wel veel referenties met je mee, van eerdere platen natuurlijk. Als je naar ons debuutalbum Blue Lines kijkt, dan was de verdienste daarvan dat we als groep geen standaard hadden, niets om ons aan af te spiegelen. We hebben onze eigen referenties en persoonlijkheden vast proberen te leggen. Toen we dat gedaan hadden, hadden we geen idee wat het volgende zou zijn. Zo gaat het sindsdien de hele tijd.”

Grant: “Het is allemaal erg moeilijk om te zeggen, want iedere keer dat we samen werken is het heel experimenteel. D heeft zijn eigen studio in Bristol waar hij werkt en daar maakt hij zijn tracks. Ik maak zelf ook mijn tracks en dan brengen we die samen. Dan komt er een punt waarop je moet zeggen, dit is het. Maar dat punt komt eigenlijk nooit, omdat we eigenlijk nooit tevreden zijn met het eindproduct.”

Helemaal nooit?

Grant: “Tot op zekere hoogte ben je er wel blij mee, maar er blijven altijd dingen in de muziek waar je opgewonden van raakt en dan zijn de dingen die je in het verleden gedaan hebt gelijk een beetje saai en suf. Dan moet je doorgaan.”    

Het begon voor jullie met Blue Lines en een genre dat toen heel nieuw was. Is jullie muziek nog steeds zo innovatief?

Robert: “Het ding met Blue Lines, zoals je aangeeft, was dat het een tijdperk was, zoals The Wildbunch (het Wild Bunch Sound System dj-collectief uit Bristol, dat de basis vormde voor Massive Attack, red). Het interessante daar was dat er veel verschillende karakters en personen bij betrokken waren en dat heeft zich weer verder ontwikkeld tot Massive Attack en wat we vast hebben proberen te leggen op Blue Lines.”

En dat resulteerde in een nieuw geluid?

Robert: “ Ja. Hiphop was in die tijd heel revolutionair en nu is het de norm geworden en veel minder interessant. Het format is te oud nu. Veel tracks op Blue Lines zijn gemaakt op drummachines, andere bestaan uit loops of vreemde geluiden in loops. We gooiden alles door elkaar en we hebben altijd de mentaliteit gehad om stijlen en genres samen te brengen. Elektronische muziek heeft zich enorm ontwikkeld en is echt deel van onze levens geworden, je kunt er nu veel meer mee dan vroeger. Maar het is voor ons nog steeds een stuk gereedschap om onszelf uit te drukken. We zijn constant op zoek naar aparte en bizarre dingen die we in onze tracks kunnen verwerken. We houden ook van korte tracks, want als een nummer te lang duurt, wordt het erg saai.”

Is Massive Attack nog steeds dezelfde band als jaren terug?

Grant: “In de ideale wereld blijft iets nooit hetzelfde. We zijn vanuit een bepaald punt begonnen en nu doen we andere dingen. Als je de kans krijgt om nieuwe dingen te doen, dan moet je die kans grijpen. Wat in ons leven komt, stoppen we in de muziek.”

Er was een tijdje, tijdens de Golfoorlog, dat jullie Attack uit de naam gehaald hebben. Zijn jullie nog steeds met dergelijke politieke onderwerpen bezig?

Robert: “Het is een voortdurende verantwoordelijkheid. Groot-Brittannië is een onstabiele staat op dit moment en de politiek is een zootje. Er zijn veel extremisten en die helpen het land naar de klote. We hebben geen idee wat er in het Midden-Oosten gebeurt. Mensen vertrouwen elkaar niet langer en jonge, witte mensen gaan moslims haten. Dat is niet goed en onze leiders zijn ongelooflijk naïef. Ze zeggen alleen maar onzin en mensen beginnen stupiditeit en geweld te accepteren. Een paar jaar geleden waren we in Beiroet en het was een modern land en de mensen leefden er vredig naast elkaar. Nu is het een en al haat. Het is een oneindig verhaal en de hele wereld is gek aan het worden.”

Komt dat ook allemaal terug in de teksten?

Robert: “Af en toe kun je er in een nummer aandacht aan besteden. Soms werkt het en soms ook niet.”

Grant: “Het is wel apart. Je kunt een protestnummer schrijven, zoals Give Peace A Chance, dat het allemaal zegt, maar dat is heel moeilijk. Het kan tegelijk ook naïef over komen.”

Zijn jullie een politieke band?

Robert: “Je bent politiek omdat je een individu bent. Je hebt verantwoordelijkheden in het leven, en familie. Wij ontmoeten veel mensen, wandelen rond in Bristol en daar zie je ook veel problemen. Een band of artiest die lege popnummers brengt, zonder inhoud, dat is ronduit belachelijk. Het hele celebrity ding is misschien leuk als je jong bent, maar als je ouder wordt, dan moet je wat zinnigs doen. Mensen worden wel politieker als ze opgroeien en zich realiseren dat ze veel te veel geld moeten betalen aan die fucking belastingdienst. Voor dat geld maken die politici een puinhoop van mijn land en de toekomst van mijn kinderen.”

Jullie hebben nooit iets glamorous gewild toen jullie met Massive Attack begonnen?

Robert: “We maakten natuurlijk wel veel spannende dingen mee, gevolgd door verbijstering. We leefden vroeger echt het rock ’n roll leven. We deden niets anders dan feesten geven, vooral veel illegale feesten. Dat was nog jaren voordat de rave cultuur doorbrak en de politie overal een eind aan maakte. Die warehouse feesten waren onze levensstijl.”

Grant: “Wij zijn de dood geweest voor rock ’n roll, vanwege die feesten. Daardoor konden we ook de aandacht op ons gevestigd krijgen. Dat was cool.”

Meer info vind je op www.massiveattack.co.uk.