State-x New Forms @ Den Haag - 16 & 17 dec

Pakkende combinatie van muziek, theater, games en kunst

Voor de tweede maal sloegen het Haags Pop Centrum en het Paard de handen ineen voor hun gecombineerde festival State-X New Forms. Het subthema was x-plore, x-plain, x-pect wat zoveel wil zeggen als dat er weer een erg boeiende line-up was gerealiseerd. Vorig jaar vond SXNF nog midden in de zomer plaats, dit jaar was gekozen voor de lekkere donkere decembermaand. Een goede keuze, zo bleek, af te zien aan de beduidend hogere bezoekersaantallen.

Tekst & foto's: Stamp

Het festival was verdeeld over vier locaties aan de Prinsegracht. Het kloppend hart van SXNF was gevestigd in het Paard. Hier begonnen de acts het vroegst en sloten ze het laatst af. De club naast het Paard, club One Four stelde tot een uurtje of 1 zijn zalen beschikbaar en liet haar eigen avonden daarop aansluiten. Een paar deuren daarvoor was op de Prinsegracht 8 nog het een en ander te bewonderen van meer lokaal talent. En in de voormalige Kwantum had de kunstenaarsorganisatie een heel audiovisueel programma samengesteld. Er was een boel te doen dus. Een paar hoogtepunten:


Een van de grappigste acts stond al vroeg op het programma. De zes jongens van Pips:lab voeren al enige tijd bizarre multimediale theatershows op. State-X werd getracteerd op The Washing Powder Conspiracy. Onder regie van Ko van den Bosch hebben de heren een show bedacht die in zijn geheel draait om wasmiddelen en het wassen. Met strijkplanken, strijkijzers, centrifuges en een wasmachine gekoppeld aan samplers als instrumenten, speelden ze prachtige nummers waaronder het nu al legendarische "Omo blijft het best". Door middel van live videosampleing, knappe software en gebruik makend van licht, tekst en geluid werden binnen no-time knappe muziekvideo's in elkaar gezet. Het resulteerde in een soort multimediale wasmiddelmusical. Erg indrukwekkend, maar vooral heel grappig.


Van een totaal andere orde was de eenmans-act van Enduser. Bijna roerloos stond hij achter zijn laptop, maar de mensen aan de andere kant van het podium waren volop in beweging. De meedogenloze breakcore, met zware hiphopelementen, viel goed in de smaak bij het aanwezige publiek. Aan het begin leek het of Enduser zich nog een beetje inhield, maar tegen het einde kon het dak eraf.


Warp-artieste Mira Calix bracht een prachtige show in de kleine zaal van het Paard. Ooit begonnen als receptioniste bij Warp en nu uitgegroeid tot een van de boegbeelden van het label. Haar voorzichtige muziek was jammer genoeg niet goed te horen, omdat veel bezoekers het blijkbaar nodig vonden om op nogal luide toon er doorheen te praten. Respectloos en erg jammer, want daardoor hebben ze een heel mooi stukje muziek gemist. Diegene die wel hun oortjes gespitst hielden, werden getrakteerd op een dromerige soundscape met vage ritmische elementen, zoemende geluiden, zomerse geluiden. Kortom: warme muziek. Het klonk een beetje als een technologische treinreis door Mira's thuisland Zuid-Afrika.


De grote klapper van de vrijdag was zonder twijfel Mu-Ziq aka Mike Paradinas en ook wel bekend als Kid Spatula. Als labelbaas van het erg gewaardeerde Planet Mu mag je natuurlijk wel wat van hem verwachten. De manier waarop Mike die inloste was weergaloos. Al bij de eerste klanken van het met zieke melodieen en duistere breakbeats beladen nummer van het Ease Up album was het duidelijk wat de bedoeling was. Hel op aarde. Genadeloos veegde de muziek de vloer aan met alles en iedereen op de dansvloer. Dansen was de enige optie, met een kolkende massa tot gevolg.


Op de zaterdag brachten Hank & Lily een hele gezellige roadshow die vol zat met tongue-in-cheek grappen en grollen. Verkleedpartijtjes, een zingende zeemeermin en een zingende zaag en een boel enthousiasme. De aanstekelijke folkypop, soms rock en dan weer laveloze muziek, zorgden voor een goede sfeer. Met een nummer over David Hasselhof bereikte de show een klein hoogtepuntje. Vooral op visueel gebied een erg leuke act.


Cristian Vogel had de doktersjas maar weer eens aangetrokken. En niet zonder rede bleek toen hij eenmaal plaatsnam achter zijn apparatuur. Geen hapklare technobrokken, maar moeilijke klankexperimenten die langzaam maar zeker ritmepatronen vormden. Aan het begin moest Vogel echt nog een beetje zijn weg in het laboratorium vinden. Maar na verloop van tijd had hij de slag te pakken. Dikke analoge geluiden en soms even een duidelijke beat. Het toegestroomde Millionaire en Locust publiek was hier niet helemaal klaar voor, maar stond alsnog geboeid te luisteren.


De klapper (letterlijk en figuurlijk) van de avond werd uitgedeeld door The Locust. Hoe je het moet noemen weet ik niet precies, misschien mathcore, het is in elk geval de hardste gitaarmuziek die er (momenteel) bestaat. Als een soort alien gedaantes staan de vier muzikanten op het podium. Zo hard en zo snel zijn de beats en de gitaren dat je eerste reactie vluchten is. Help! Maar wie zich overgeeft aan het zeer gestructureerde brute geweld, hoort iets moois. Bewondering, bewondering voor de drummer, hoe houdt hij het vol? Bewondering, bewondering voor de gitaristen, hoe krijg je het voor elkaar? En diepe bewondering voor de man met de analoge synthesizer. Zijn toevoegingen maken het geheel af. Van het ene op het andere moment stopt de band met spelen. Met suizende oren heeft het publiek het nakijken.


Als toetje was er Scorn. Mike Harris was ooit lid van de death metal formatie Napalm Death. In 1991 besloot hij om zich als Scorn toe te gaan leggen op het maken van elektronische muziek. In een halfvolle zaal speelde hij een hele fijne set met prachtige ritmes. Techno, dub en hiphop combinerend met duistere soundscapes op de achtergrond. Diep en zwaar en dansbaar. Heerlijk om de laatste minuten SXNF op weg te dansen.

Naast muziek was er op SXNF ook ruimte voor theater, games, kunst. Daarbij waren de koks behoorlijk op dreef. Het publiek bestond uit een bonte mengeling van breed geïnteresseerde avonturiers tot Millionair groupies die de rest van de avond al pogo'end door probeerde te komen. State-X New Forms heeft zich in zijn tweede jaar gemanifesteerd als aanwinst op het Nederlandse festivalgebied.

State-x New Forms