State-X New Forms @ Paard (Dag 1), Den Haag, 2 juli

Eclectische nacht in Paard van Troje

Voor het eerst bundelden State-X en New Forms hun krachten om een tweedaags festival neer te zetten op verschillende locaties in Den Haag. Beide festivals staan bekend om hun vernieuwende en experimentele programmering. Na drie edities van beide festivals leek het een goed plan om samen tot grotere hoogten te klimmen. Onder de titel 'van experiment naar nieuwe vormen' werden over twee nachten verschillende grote internationale acts geboekt, maar was er ook aandacht voor talent uit de locale scene. Zo konden we onder andere Plaid, Tortoise, No Means No en de Shadow Huntaz verwachten. Dag 1 had de meest aansprekende line-up, waarvan hieronder een verslag.

Tekst & Foto's: Stamp

State-X New Forms heeft bezit genomen van het Paard in Den Haag. Meteen bij binnenkomst lopen we achter de garderobe tegen een driekoppig bandje aan dat muziek speelt die je meeneemt naar een tropisch eiland. De drie oude mannen zitten er rustig bij en voeren je mee naar Honolulu. Leuk maar niet wat je verwacht op een avond als deze. Snel dus de trap op, de grote zaal in. Want daar treedt Plaid op. Wat meteen opvalt, is dat de van tevoren aangekondigde tegenvallende kaartverkoop duidelijk merkbaar is. Voor een half gevulde zaal spelen Ed Handley en Andrew Turner een prachtige set. Afwisselden horen we oude en nieuwe nummers van hun laatste album Spokes voorbij komen. Meereizend en bijna onderdeel van Plaid VJ Bob zorgt weer voort de prachtige visuals. Zijn beelden zijn altijd erg aansprekend en lijken vaak direct in contact te staan met de nummers. Dit zorgt er voor dat de audio- video combinatie je snel in vervoering brengt.


Op naar de volgende zaal. In de kleine zaal staat het Italiaanse bandje Zu. Met een drummer een bassist en een saxofonist spelen ze een mix tussen punk en jazz. Leuk, maar na een kwartier ken je het wel. Gelukkig staat beneden in het cafe het Rotterdamse bandje Mono. Een drietal jonge jongens dat met bas, drum en gitaar vol overgave emopunk op het publiek loslaat. Het enthousiasme straalt er vanaf. Een genot om naar te kijken!


Om half twaalf begint een van de hoogtepunten van de vrijdag. Tortoise, een uit Chicago afkomstig vijftal multi getalenteerde muzikanten. Op het podium staan twee drumstellen, een electrische xylofoon, een vibrafoon, een laptop en een keur aan bas- en gewone gitaren. Om beurten spelen de artiesten een van deze instrumenten. Ze beginnen met een hypnotiserende intro op xylofoon en vibrafoon en langzaam maar zeker voegen ze de andere instrumenten toe. Een uur lang spelen ze wonderbaarlijke muziek die zo goed als totaal geimproviseerd lijkt. Het is dansbaar en jazzy, maar ook erg loungy. Opgefokte uberliftmuziek zou je het kunnen noemen.


Ondertussen staat in de kleine zaal Emotional Joystick van het Zod label zijn bizarre combinatie van breakcore met jazz en reggae over een slecht afgestelde geluidsinstallatie te spelen. Thomas Wincek heeft een basgitarist meegenomen die geniet van de lage tonen die er uit z'n gitaar komen. Tomas bedient een laptop voor de beats en speelt live op een synth reggae en jazz ritmes en melodieen mee. Nadat ineens het geluid uitvalt, heeft een slimme geluidsman of vrouw de boel beter afgesteld en komt Emotional Joystick pas echt tot z'n recht. Stuiterende beats worden in toom gehouden door het lome bas- en keyboardwerk. Als toegift wordt er na een relaas over de nieuwe cd van Rob G een nummer gespeeld dat in de eerste dertig seconden vol is gepropt met samples uit de glorie dagen van de hardcore.


Het is ondertussen al iets drukker in het Paard geworden, maar zodra de Amerikaanse band Dillinger Escape Plan begint, verdwijnt een groot deel van het publiek. Niet gek want deze band speelt zo hard, zo meedogenloos, je moet er maar tegen kunnen. Pure knallende energie. Drie gitaristen die spelen alsof hun leven ervan af hangt en tegelijkertijd erbij lopen alsof ze midden in een epileptische aanval zitten. De zanger is groot en gespierd en weet in de korte melodieuze tussenstukken even vriendelijk over te komen totdat hij samen met de band uitbarst in totale agressie. Wat een ontlading! Niet bestemd voor de tere zieltjes, zullen we maar zeggen.


Voor wat verfijnder werk staat in de kleine zaal het Rotterdamse collectief Clique opgesteld. Twee muzikanten op laptop en twee jongens voor het VJ werk. Helaas zijn de VJ's de correcte dvd's met eigen materiaal vergeten en staan ze te freestylen met andermans werk. Gelukkig spelen ze wel hun eigen muziek. Knisperende en krakende electronica die tegen hiphop en drum en bass beats aanleunt. Met een weinig aan melodie en een boel diep gekraak weten de jongens het aanwezige publiek (dat inmiddels op twee handen te tellen is) nog een keer aan het dansen te krijgen. Ze geven aanstaande zaterdag een feestje in Las Palmas en hebben niemand minder dan Mike Padrinas aka Mu-ziq weten te boeken. Een aanrader voor iedereen die het experiment niet schuwt.


Als bijprogramma wordt er in de Vrije Academie nog een showcase gehouden van het Staalplaat Soundsystem. Geert Jan Hobijn werkt al jaren als geluidskunstenaar, tegenwoordig vanuit Berlijn. Zijn handelsmerk is het ombouwen van huishoudelijk apparaten tot muziekinstrumenten. Denk hierbij aan stofzuigers met fluitjes erop of ventilatoren met plastic zakken. Als er maar geluid uitkomt. Met een speciale installatie van een draaitafel met vier armen en een lichtorgel worden al deze verschillende instrumenten aangestuurd. Het zorgt voor een wonderlijk schouw- en hoorspel waarbij er wasmachines rondlopen, stofzuigers toeteren, radio's kraken en ga zo maar door. Het is een hypnotiserende act die visueel en auditief even imponerend is.


State-X New Forms mag terugkijken op een muzikaal zeer geslaagde avond. De optredens van Tortoise en Dillinger Escape Plan zullen menig bezoeker nog lang bij blijven. Helaas waren dat er niet zo veel. Een kwestie van promotie want erg veel publiciteit is er niet geweest over het festival. Komen ze volgend jaar weer met zo'n scala aan interessante artiesten dan kan ik iedereen aanraden een kijkje te gaan nemen.

State-X
New Forms