Filmfestival, dag 8

Weglopers. Zo horen net zo bij het filmfestival als kaartjesscheurders, zaalwachten en laatkomers. De professionele wegloper zit meestal aan de zijkant van de zaal, zodat ze niemand storen als ze halverwege de film opstappen.

In het weekend overheersen de amateurweglopers. Mensen die één of twee films meepakken met een fanatieke vriend of vriendin, en na drie kwartier tot de ontdekking komen dat ze het trage Chinese plattelandsdrama waarin ze terecht zijn gekomen totaal niet trekken.

Woensdagavond gebeurde er iets opmerkelijks. De regisseur van de Japanse film Analife rende een vertrekkende bezoeker achterna. Waarschijnlijk om hem te vragen waarom hij wegliep. Helaas konden we het gesprek tussen regisseur en bezoeker niet volgen, want de deuren naar de lobby waren alweer dichtgevallen. Ook ik verliet Analife, een technisch knap vormgegeven maar klinisch verhaal over anale verkrachtingen en seriemoorden. Ja, gezellig. Bovendien, m'n hoofd zat simpelweg te vol na vier films. Er kon niets meer bij.

Britney

Een paar dagen eerder was ik blijven zitten terwijl een kwart van de overige bezoekers boos, misselijk of verbijsterd de zaal verliet. De omstreden film in kwestie was The Great Ecstasy of Robert Carmichel. In Cannes was dit debuut van de Britse regisseur Thomas Clay één van de meestbesproken films, waarbij de standaardvraag was: "Heb je hem uitgezeten?" Ja dus. Maar vooral omdat ik de regisseur na afloop wilde vragen waarom hij zo'n ontzettend nare film heeft gemaakt. Naar, omdat er niet één maar twee grove groepsverkrachtingen in zitten. Naar ook, omdat er totaal geen lichtpuntje in te ontdekken valt. De film doet qua vorm erg denken aan Gus van Sants Elephant. Het script vertoont daarentegen overeenkomsten met A Clockwork Orange. Het Amerikaanse filmblad Variety maakte die vergelijking ook en schreef dat het geweld in The Great Ecstasy of Robert Carmichel de verkrachting in A Clockwork Orange degradeert tot een Britney Spears-video.

Maar Kubricks film is veel beter dan het debuut van Clay. Het camerawerk (lange, cirkelende shots tijdens de geweldsuitbarstingen) is weliswaar vernieuwend en oogstrelend en de soundtrack vol moderne klassieke muziek erg sterk, er wordt ook vaak erg houterig geacteerd. Zeker door de volwassenen. De plat Engels sprekende kids zijn veel overtuigender.

De Sade

Alles draait rond hoofdpersoon Rob. Een nerd eersteklas, die prachtig cello kan spelen, weinig vrienden heeft en op school regelmatig gepest wordt. Als hij via het -van school getrapte- schoffie Joe z'n eerste xtc-pil krijgt, gaat het snel bergafwaarts met Rob. Dat hij zich 's nachts stiekem aftrekt boven een boekje van Marquis de Sade is natuurlijk een veeg teken. Kijkt hij tijdens de eerste groepsverkrachting (die we niet zien maar alleen horen) nog apathisch naar het tv-scherm waarop de invasie van Irak is te zien, de tweede keer doet Rob vol overgave mee.

Heeft regisseur Clay zelf wel eens xtc gebruikt? vroeg ik hem na afloop. En wil hij met de film soms suggereren dat xtc slikken geweld oproept? "Nee, dat niet. De jongens plegen het geweld nadat ze een cocktail van ketamine, lachgas, xtc en drank op hebben. Ik ben niet perse pro- of contradrugs. Maar dit soort gewelddadigheden gebeuren gewoon, zeker in oorlogssituaties als in Bosnië en Irak." Om die boodschap over te brengen wil Clay de kijker bewust choqueren en onthutsen. Als tegengif voor zoveel narigheid zie ik daarna de bitterzoete Tsjechische komedie Wrong Side Up en het prijzenwinnende Look Both Ways uit Australië. Beide films zijn absolute aanraders. Vooral Look Both Ways is erg de moeite, met een intelligent origineel script, goede acteurs en een opvallende combinatie van animatie en film.

Als hoofdpersoon Meryl mensen ontmoet, ziet ze die mensen in gedachten de verschrikkelijkste ongelukken krijgen. Auto's die de hoek om komen scheuren, treinen die ontsporen, vloeren die openbarsten. Als ze de persfotograaf Nick ontmoet, ontdekt Meryl dat ze niet de enige is die in beelden denkt. Maar Nick is ziek. Heeft een relatie wel zin dan? Het lukt regisseur Sarah Watt om zware onderwerpen als rampen, de dood en kanker te verpakken tot een prettige, luchtige film waarin veel te lachen valt maar die je tegelijkertijd aan het denken zet. Zo kan het dus ook.

Look Both Ways is donderdag, vrijdagen zaterdag nog te zien op het filmfestival.

The Great Ecstasy of Robert Carmichel draait alleen vrijdag nog, maar gaat later dit jaar in première in de Nederlandse bioscopen.

Tekst: René Passet