Waarom Italo nog steeds retevet is...

Bart Remmers | 22 september 2020
magazines

Check onze Italo-playlist nu!

Het coolste dancegenre ooit? Waarom we de invloed van italo niet mogen onderschatten. Tijd voor een spoedcursus Italo. Que? Die supervette oude Italiaanse dancemuziek uit de jaren tachtig waar nog steeds vele producers en dj's van nu hun inspiratie uit putten. Waar komt dit genre vandaan? Hoe is het zo groot gegroeid en waar is het gebleven? Is Italo überhaupt ooit weggeweest?

Italo. Of Italodisco. Een onterecht door velen vergeten dancegenre. Waarom is dat onterecht? Veel liefhebbers weten dat de dance van vandaag vele wortels heeft. Disco, synthpop, Chicago-house, Kraftwerk, Detroit-techno… In dat rijtje wordt Italo nogal eens over het hoofd gezien. En dat terwijl de van origine – verrassing – Italiaanse muziek nog steeds zijn sporen nalaat in de hedendaagse scene. Hoe komt het dan toch dat het genre over het hoofd wordt gezien?

Tijd voor een herwaardering middels een broodnodig stukje geschiedenis. Laten we terug gaan naar de late jaren zeventig van de vorige eeuw. De VS en Europa stonden te dansen op de discobeat. Van geniaal (Chic, ABBA, labels als Philadelphia Records en Salsoul) tot amusante camp (Boney M, Amanda Lear en Village People) en bagger ('Disco Duck', iemand?).

Disco was té succesvol vonden sommige radio-dj's. Te black, te gay, te vrolijk. Een heuse 'Disco Demolition Night' luidde het einde van het genre in – in de US of A, althans. Duizenden discoplaten werden door een massa testosteronbommen letterlijk aan gort gereden en in de hens gezet. De rock moest weer terug op de radio. Dat disco moest maar weer eens zo snel mogelijk underground gaan…

Baia degli Angeli

In de States is het dan voor een lange tijd gedaan met dansmuziek in de hitlijsten en op tv. In tegenstelling tot Europa, waar disco nooit dood zal gaan. De Europeanen gaan zelfs vrolijk door met nieuwe stijlen. Discohitjes doken nog vaak op in de Top 40 en muziekproducers zochten het avontuur op in donkere studio's, hollen en dito clubs.

In Italië gebeurde dat onder meer in de gay discotheken in Rome, Napels en Milaan. De grootste brandhaard lag misschien wel aan de Italiaanse oostkust. Daniele Baldelli was de huis-dj van discotheek Baia degli Angeli nabij Rimini. Hij gooide Philly soul, Afrikaanse funk, obscure disco, exotica en elektronica in de mix en bracht de dansvloer tot extatische hoogten. De club was de place to be en trok ook andere producers en muzikanten die inspiratie opdeden voor een eigen, homegrown, sound. Hun producties plus de gekke trucjes die Baldelli in zijn sets verwerkte bepaalde de sound aldaar. Geen Afrikaanse trommelritmes of Amerikaanse strijkers, maar kille en harde beats en andere muziekeffecten uit onder meer de Roland Jupiter 8, de Oberheim OB-Xz, Yamaha DX-7 en Drumulator. De stemmen met moddervette Italiaanse tongval werden niet zelden door de vocoder gehaald voor een optimaal trashy, maar onweerstaanbaar resultaat. De Italo was geboren en de eerste klassieke tracks doken circa 1978/1979 op in de hipste tenten.

LEES OOK: #FlashbackFriday: Nederlandse dancekrakers uit de eighties

Een naam was er nog niet voor deze stijl, maar dankzij Duitse budget verzamel-LP's was de term 'Italo' snel op het genre geplakt. Bestaande Italiaanse disco-acts als La Bionda en Azoto hadden het snel door en kwamen naast hun cheesy eurodisco-plaatjes ook met hardere, minimalistische tracks gericht op clubs. Jonge gasten gingen eveneens aan de haal en presto: de stroming werd groot, zeker op het vasteland.

De kneiters van Sabrina

Vooral vanaf de vroege jaren tachtig gaat het hard met Italo. West-Europese toeristen horen de vaak eenvoudige melodietjes tijdens hun zomervakantie, waardoor de hitlijsten in de periode 1983-1987 met regelmaat van de klok bomvol staan met Italo-hits en hitjes. Kneiters (pun intended) van Sabrina, Fun Fun, Righeira, Baltimora en Spagna, maar ook vroege mash-ups gedrenkt in een vette Italiaanse saus (denk aan 'Do It Again' van Club House, een slimme mix van Michael Jacksons 'Billie Jean' en 'Do It Again' van Steely Dan) en covers (Michaela met Madonna's 'La Isla Bonita').

Niet alle Italo-plaatjes waren even commercieel. Nummers als 'Hypnotic Tango' van My Mine, 'Problèmes d'amour' van Alexander Robotnick, 'Robot Is Systematic' van Lectric Workers, 'Spacer Woman' van Charlie en 'Get Closer' van Valerie Dore worden niet per se grote hits, maar zijn door de jaren heen uitgegroeid tot absolute klassiekers in het genre waaruit hedendaagse producers maar al te graag inspiratie halen. 

Bernhard Mikulski, oprichter van de Duitse platenmaatschappij ZYX Music, maakt de juiste beslissing van zijn leven en koopt vlak voor de grote doorbraak voor een relatief laag bedrag de rechten van honderden Italo-tracks die door de jaren heen – en nu nog steeds – via tientallen verzamelaars met titels als Italo Boot Mix Volume 12 en The Italo Extended Mixes worden gecompileerd. Dankzij het uitgekiende marketinginstinct van de Duitser is de term 'Italo Disco' zeker een gevestigde naam en vinden zijn compilatie-LP's en CD's gretig aftrek.

Spacesynth en HI-NRG

'Wat die Italianen kunnen, dat kunnen wij ook', denken vele producers in andere - vooral - Europese landen. In ons land gaat Cat Music (in de jaren zeventig verantwoordelijk voor glamrockbandjes en in de nineties actief met Irene Moors en haar Smurfen) aan de haal met de populariteit. Digital Emotion bestaande uit Steve de Goede, Glenn Van Der Hoff, Jean François Colombo, Cickie de Beer en Myrna Balrak is de bekendste naam uit de stal van Cat Music. Nummers als 'Go Go Yellow Screen' en 'Get up, Action!' worden zelfs hits in Rusland. Het Nederlandse Laser Dance (Michiel van der Kuy en Erik van Vliet) is verantwoordelijk voor het van Italo afgeleide spacesynthgeluid en heeft diverse culthits als 'Laserdance', 'Power Run' en 'Humanoid Invasion' op haar naam. Ook het Italiaans-Nederlandse Koto is populair met diverse nummers. 

In Duitsland doen acts als Modern Talking (!), Fancy, Bad Boys Blue, C.C. Catch, The Twins en Lian Ross het erg goed, Spanje heeft talloze klonen en Scandinavische landen doen mee in de vorm van onder meer Lili & Sussie. In de Angelsaksische landen wordt vooral de kruising tussen Italo en HI-NRG succesvol, al blijft het daar vooral een gay niche met namen als Lime, Gino Soccio, Claudja Barry en Trans-X. 

LEES OOK: Rotterdams label opent de kast voor The Closet Tapes

Hoewel geen Italo, maar zeker gerelateerd, mogen we twee namen absoluut niet onbesproken laten in dit artikel. Patrick Cowley (1950-1982) en Robert Philip Orlando (1958), beter bekend als Bobby Orlando of Bobby O, zijn de mannen die het Amerikaanse equivalent van de Italo – de HINRG – groot maakten. Acts als Sylvester, Paul Parker, Divine, The Flirts en Man 2 Man gingen in de mix perfect samen met Gazebo, Den Harrow, Sandy Marton, Kano en Silver Pozzoli. 

Niet vreemd dat tijdens de vele 80's-dansfeestjes in de hipste tenten Italo en HI-NRG door elkaar wordt gedraaid. Beide stijlen hebben dezelfde vibe en vloeien meer dan prima in elkander over. Ook op die feestjes zie en hoor je dat Italo nog lang niet vergeten is. Het tegendeel is waar: steeds meer dj's draaien de klassiekers in hun set of laten zich in hun eigen producties inspireren door het genre. En denk je bij jezelf: 'Italo, daar ken ik niets van…'. 

Google of YouTube het maar eens. Wedden dat verschillende tracks je bekend voorkomen? En wedden dat je ze vaker wel dan niet nog een keer wilt horen? Italo is nooit weggeweest. Het zit in het DNA van elke danceliefhebber.

Vijf Italo-klassiekers

Fun Fun - 'Baila Bolero'

In 1986 was Italo commercieel en scoorde diverse acts dikke Top 40-hits. 'Dolce Vita' van Ryan Paris, 'Boys, Boys, Boys' van de rondborstige Sabrina, 'Tarzan Boy' van Baltimora en 'Call Me' van Spagna. Het blonde duo Fun Fun had een vijftal hits in ons hand, waaronder een Ben Liebrandmix. 'Baila Bolero' is volgens ons de leukste.

Savage - 'Don't cry tonight'

Eigenlijk te sloom om op te dansen. Het is Italo voor het hart. Deze midtempo track van Savage - echte naam: Roberto Zanetti - uit 1983 wekt het kippenvel nog steeds op. Perfect nummer om je avondje Italo-classics mee af te trappen.

Azoto - 'Exalt Exalt' 

Waarschijnlijk kennen je ouders Azoto nog van het Zuid-Amerikaans aandoende discohitje 'San Salvador'. Echte Italo-freaks gaan eerder voor Exalt Exalt, een voorbeeld van vroege Italo (1979) dat net als veel andere nummers in dit genre science fiction als thema heeft.

Scotch - 'Penguin Invasion'

'Disco Band' is wellicht het bekendste Scotch-nummer (lichtelijk homoerotische teksten en een van de pot gerukt ziekenhuisclipje), maar 'Mirage' is misschien nog net iets beter. Favoriete track van Manlio Cangelli, Vince Lancini en Fabio Margutti is volgens ons toch echt het instrumentaaltje 'Penguin Invasion' uit 1983. Een alsmaar opbouwend nummer dat je gek maakt op dansvloer.

The Immortals - 'The Ultimate Warlord'

Stop 'Eve of the War', een Broadwaymusical en Bronski Beat in een mixer, heerlijke Italo-groove eroverheen en je hebt de mini SF-opera met de titel 'The Ultimate Warlord' (1979). Camp als een kerstboom, maar een onmisbare klassieker in het genre.

Meld je aan voor de
en ontvang het laatste partynieuws